سه پایه آتش، منقل سرخپوستی یا استند سفری
منقل سرخپوستی یا سه پایه آتش مسافرتی یا استند سفری همه اسمِ یک محصولند که در بالا عکسش رو میبینید پس اگر هرجا این اسامی رو به کار بردیم داریم از یک چیز صحبت میکنیم.
برپایی سه پایه آتش یکی از جذابترین بخشهای سفرهای خود منه. چرا؟ چون هم کاربردیه یعنی میتونی همه نوع آشپزیای باهاش انجام بدی هم برای عکس انداختن با کلاسه:)).
برخلاف تصورتون استفاده از منقل سرخپوستی یا سه پایه آتش، محدود به استفاده در طبیعت و سفر نیست. تو طول مقاله بهتون میگم که چجوری میتونید تو حیاط خونهتون هم برپاش کنید و کیف کنید.
تو این مقاله به طور مفصل همه جوره این سه پایه طبیعت گردی رو بررسی میکنیم. اگر فقط دنبال معرفی محصول، قیمت یا بررسی فنی این محصول هستید از لینکهای زیر روش کلیک کنید که سرتون رو درد نیاریم:
در این نوشته میخونید:
تاریخچه منقل سرخپوستی
به نطر میرسه این شکل امروزی منقل سفری سرخپوستی از ناحیهای در جنوب غربی آلمان به اسم Saarland اومده. در اصل مردمهای این منطقه طبق روایاتی به واسطه رفت و آمد با مردم آمریکای جنوبی، به ویژه منطقه ریو گراند دو سول برزیل به این سبک پخت و پز و کباب علاقهمند شدند و به آلمان آوردندش و بهش Schwenker میگن. بقیه داستان رو میتونید تو ویکی پدیا بخونید:
https://en.wikipedia.org/wiki/Schwenker
اما نکته جالب فرهنگ کباب کردن تو این منطقه است که خیلی جالبه، این رو بخونید:
فرآیند کباب کردن با شوئنکر (Schwenker ) را “Schwenken” میگویند(یک فعله)، که نه تنها فرآیند کباب کردن را توصیف می کند، بلکه رویداد اجتماعیای را که فعالیت کباب کردن را احاطه می کند نیز توصیف می کند. در زارلند کسی را به یک کباب دعوت نمی کنند ، بلکه در عوض آنها به “Schwenken” دعوت می شوند.
منقل سرخپوستی یا سه پایه آتش چیست؟
منقل مدل سرخپوستی از سه عدد پایه تشکیل میشه که این پایهها در بالا به هم بسته می شند و یک سازه پایدار رو تشکیل میدن. بعد از وسط این پایهها زنجیری آویزون میشه که به تابه یا ساج وصل میشه و همه اینها روی یک آتش قرار داره.
این یه شکل ساده از منقل سرخپوستی تاشو هست. اما وقتی در ادامه انواع سه پایه هیزمی رو توضیح دادیم میبینید که این تعریف میتونه تغییراتی هم داشته باشه.
ما اینجا از عمد به جنس پایه اشاره نکردیم چون در قدیم که فلز نبوده، اما حتما منقل سه پایه سرخپوستی بوده.همیطور که در تصویر زیر میبینید حتی با چوب هم میشه این سه پایه صحرایی رو درست کرد .
در گذشته دور با چوبهایی مثل بامیو و طناب طبیعی اون رو درست میکردند. که در ویدیو زیر میتونید اون رو میبینید:
ولی الان به جای اون طناب، از زنجیر و حلقه استفاده میکنیم . من تو ایران این سِت رو ندیدم ولی در سایتهایی مثل آمازون راحت پیدا میکنید.
در مورد اینکه چرا باید از سه پایه برای روی آتش استفاده کنیم باید بگم که دلیلش برای گرفتن فاصله از آتش و حرارت زیاد اون(یه طبخ ملایم با حرارت دائم) و همینطور راحتی در جابجایی زغال یا هیزمهاست. اگر برای گریل کردن کباب یا آشپزی، دلیلی برای استفاده از سه پایه روی آتش نمیبینید بهتون توصیه میکنم که از وسیله زیر استفاده کنید:
در مطلب زیر این وسیله رو بررسی کردیم:
مطلب مرتبط: منقل تاشو گریل دار
انواع منقل سرخپوستی
همونطوری که قبلا گفتم منقل سرخپوستی مسافرتی از سه تا پایه،و زنجیر تشکیل شده. اما مهمترین تفاوت انواع منقلهای سرخپوستی تو مکانیزم بستن پایهها در بالای پایه، جنس پایه و نحوه باز وبست کردن پایه است.
علاوه بر اینها برای بالا پایین آوردن زنجیری که تابه یا قابلمه رو حمل میکنه هم مکنیزمهایی وجود داره که در کنار وسایل جانبی به اونها هم اشاره میکنیم. تفاوت انواع این استند سفری در اجزای تشکیل دهنده اونه که به تفکیک اونا رو بررسی میکنیم:
اجزای تشکیل دهنده استند سفری
- پایه:
- جنس پایه: پایهها از لحاظ جنس که اکثرا تو بازار فلزی و به صورت لولهای شکل هستند. اما اگر به دنبال سه پایه فلزی برای آتش نیستید(سنگین بودن اون) و دنبال یه وسیله سبک برای پیادهروی طولانی هستند یا باید مثل عکس از پایههای چوبی استفاده کنید یا از پایه های آلومینیومی یا آلیاژهای سبکتر فلز.
برای اینکار شما باید سِت منقل سرخپوستی که شامل یک زنجیر و از همه مهتر یک ورق نگهدارنده پایههاست رو تهیه کنید. در زیر عکسش رو میذارم. با نحوه باز و بست کردنش و هم در ادامه آشنا میشیم.
- نحوه باز وبست کردن پایه: خیب یکی از مزیتهای منقل سرخپوستی تاشو جا گیر نبودن اونه. در بازار اکثر پایه لولهای شکل هستند، معمولا پایههای یک سه پایه آتش تاشو به دو یا سه تکه جدا تقسیم میشن(هر چه ارتفاع بیشتر تقسیم بیشتر).
- البته مدلهایی هم هست که یک تکه هستند که اینها مثل پروفیلهای فرفورژه نازک هستند که سنگین نشن. در کل اگر تاشو بودن براتون مهمه حتما این مدلهایی که سرهم میشند رو انتخاب کنید..
اتصال پایههای سه تکه معمولا دو حالت داره یا مثل عکس پایین بدون اتصال خاصی و بصورت کلیکی داخل هم میرن:
یا مثل تصویر پایین داخل هم پیچ میشن:
یه چیز دیگه اینکه در ایران چیزی که من دیدم اندازه منقل سرخپوستی حدود 1متر بیشتر نیست و انواع کمی از این محصول در ایران تولید شده. بنابرین ممکنه خیلی پایهها رو تقسیم نکنند.
- شکل انتهای پایه: بعضی از انواع منقل کبابِ سرخپوستی در انتهای پایه تیزگوشه هستند که این کمک بیشتری به درگیری پایه در زمین و جلوگیری از افتادن اون میکنه. این مدل معمولا تو شکل غیر لولهای بیشتره. اما در لوله ای هم پیدا میشه.
همینجور که در بالا میبینید هر دو نوع لولهای و میلهای نوک تیز هستند
در ضمن در تصویر بالا ، سمت راست 9 تا لوله میبینید که ناشی از تقسیم هر پایه به 3 تکه است. 3 تای اول (سمت راست) به زمین میخورند وسطی ها هم داخل پایههای قبلی پیچ میشن و 3 تای آخر هم به نگهدارنده بالای پایهها پیچ میشن.
2- مکانیزم بستن پایهها در بالا:
یکی دیگه ار تقاوتهای منقل سرخپوستی صحرایی در مکانیزم بستن پایههاست که مهمترین چیز در حفظ پایداری پایه کل منقله. مدلهای 1 و 2 بیشتر در پایههای یک تکه کاربرد دارند. در مدل شماره 2 سر پایهها قلابهای s شکل هست که در هم تنیده میشوند. در مورد شماره 3 پایه به حلقه بالایی پیچ میشه.
اما اگر به دنبال درست کردن این سیا چوب مثل عکسهای قبلی هستید باید از مکانیزم شماره 6 استفاده کنید. در وسط همۀ این مکانیزمها زنجیری قرار داره که توری گریل یا قابلمه روی اون قرار میگیره.
3. مکانیزم تنظیم ارتفاع توری یا قابلمه:
برای اینکه ارتفاع توری یا قابلمه رو بتونیم کم و زیاد کنیم معمولا 4 تا مکانیزم در منقلهای سرخپوستی استفاده میشه.
اگر حلقه بالایی میله ها مثل حالت شماره 3 و 6 عکس بالا باشه. باید ببینیم وسط حلقه چند تا سوراخ هست.
اگر یکی باشه زنجیر رو از داخل اون رد میکنند و هر جا که خوب بود قلاب رو داخل زنجیر فرو میکنیم که بیشتر پایین نره.
اگه 2 تا سوراخ داشته باشه وسطش مثل عکس زیر، معمولا یک حلقهای روی پایه هست برای فیکس کردن ارتفاع که روی پایه بالا پایین میشه
یه مدل دیگه هم هست که یک قرقره زیر حلقه قرار داره و زنجیر روی قرقره بالا و پایین میشه و در نهایت وقتی تنظیم شد، زنجیر رو به پایه ها میبندند
یه مدل دیگه هم هست که با یه اهرم اینکار رو میکنند. طبیعتا این مدل از همه بهتره چون دستتون نمیسوزه و البته این مدل هم گرونتره معمولا.
4- وسایل جانبی:
یه سری وسایل هستند که وقتی اسم منقل مسافرتی سرخپوستی میاد یا با منقل یکجا فروخته میشن یا جزو لوازم جانبی اون هستند و انتخاب خودتونه که باشه یا نباشه. در زیر به اونا اشاره میکنیم:
توری گریل:
توری گریل معمولا جزو جدانشدنی منقل تاشو مسافرتی هست. به نوعی اصلا فلسفه منقل سرخپوستی همین گریل کردنه و منقل رو درست کرذن که با حرارت ملایم به خاطر دوری از آتش بشه گوشت رو گریل گرد.
مدلهای مختلفی از توری گریل در بازار هست، بعضی مدلها خیلی ساده یک توری یا یک رینگِ دورشه. بعضیا قویتر هستند و دوتا رینگ دارند و جایی برای اتصال قلابِ زنجیر دارند که در عکس زیر یه مدل خوبش رو میبینید. در ضمن قبل خرید به سایز توری و فاصله بین میلهها دقت کتید.
آتشدان:
آتشدان یا اون چیزی که در انگلیسی بهش میگن Pit Fire بهترین وسیلهایه که به شما کمک میکنه تا بتونید سه پایه آتش رو داخل حیاط و باغچه و پارک، به راحتی برپا کنید. (هر جایی که نگران سیاه شدن یا خراب شدن اون باشید مثلا موزاییک حیاط یا چمن باغچه و پارک)
لازمه که قبل از خرید آتشدان عرض و حجمش رو بررسی کنید که جوابگوی عرض ساج یا قابلمه و دیگی که روش میذارید و میزان آتیش لازم باشه.
آتشدان ها رو اگر پایه داشته باشند هم میشه روی زمین گذاشت(عکس سمت راست) و هم پایههای منقل رو به اون بست که عملا وزن همه چیز رو آتشدان تحمل خواهد کرد( عکس وسط) و هم آویزان کرد(عکس وسط). این بستگی به تولید کننده منقل و انتخاب شما داره.(میتونید مجزا هم از منقل تهیهاش کنید)
حتی اگر بخواهیم، میتونیم آتشدان رو بالاتر بیاریم و برای اینکه زنجیر اصلی داره توری گریل رو حمل میکنه(یا قابلمه) میتونیم اون رو به گیرههای پایه های منقل(عکس پایین سمت راست) یا به زنجیر اضافی که به گیرهها وصل میشه(عکس پایین سمت چپ)ببندیم.
اگر این امکانات رو میخواید باید موقع خرید حتما حواستون به گیرههای پایه باشه.
ساج:
حقیقتش اینه که تو دنیا منقل سرخپوستی بیشتر برای کباب کردن و پخت و پز تو قابلمه استفاده میشه و ترکیب منقل سرخپوستی و ساج رو من کمتر جایی تو دنیا دیدم و این بیشتر در ایران جا افتاده.
ساج رو ما بیشتر برای پخت و پزهای کم حجم یا مثل سرخ کردن تخم مرغ و… میشه استفاده میکنیم.
در مورد این ترکیب در مطلب زیر کامل توضیح دادیم:
مطلب مرتبط: ساج و سه پایه آتش
معرفی یک نمونه:
این مدل از منقل سرخپوستی خیلی جمع و جوره و از نوعیه که پایهها یک تکه هستند. ارتفاع استند سفری یک متر و 15 سانته (تقریبا تا کمر یه آدم با قد متوسط) همونطور که در عکس میبینید میتونید از بالا با ریختن زغال هم به غذا حرارت بدید که بهش میگن فرِ ساج.
استند سفری مدل OVEN
- ابعاد: ۱۱۵x۵۰x۶۰ سانتیمتر
- وزن: ۲۵۰۰ گرم
- با روکش سیزن گیاهی روکش فر ساج از جنس سرامیک نسوز و ضدزنگ
- به همراه ساج و توری گریل
برای مشاهده قیمت در دیجی کالا روی لینک زیر کلیک فرمایید:
قابلمه :
به طور کلی هر قابلمهای که دسته داشته باشه و از پلاستیک نباشه برای آویزون کردن به منقل سرخپوستی خوبه. اما مدلی که در عکس بالا میبینید بهش میگن قابلمه آلمانی کمپ یا Camp Dutch oven.
این قابلمه به خاطر مشخصات جالبش، بیشتر در دنیا همراه منقل سرخپوستی تاشو فروخته و استفاده میشه. همینطور که در عکس پیداست یک دسته داره که به راحتی به زنجیر بسته میشه و آویزون میشه.
علاوه بر این درِ این قابلمه طوری طراحی شده که یک گودی در اون وجود داره. دلیل تعبیه این گودی اینه که اگر بخواید به غذا از بالا هم دما بدید با ریختن زغال روی در قابلمه اینکار رو انجام بدید.
یه مدل دیگه قابلمه هم هست که اصلش مجارستانیه که بهش میگن Hungarian goulash kettle این قابلمه عمق بیشتر از مدل قبلی داره و قشنگ میشه باهاش هرآشپزیای انجام داد.
دستکش:
از اونجایی که آتیش شما دائم روشنه و اغلب وسایل فلزیاند برای خیلی کارا مثل بلند کردن تابه و قابلمه تا تنظیم ارتفاع احتمالا به یه جفت دستکش نسوز لازم دارید. بعضی مدلها دستکش هم بهتون میدند اگر نداشتند میتونید از لینک زیر بخرید:
در آخر این بخش بهتون توصیه میکنم این ویدیو که همه این امکانات جانبی رو داره، ببینید:
نصب منقل سرخپوستی
خب با توضیحاتی که بهتون دادیم و با نشون دادن انواع منقل سرخپوستی، معلومه که برای نصب کردن یک مدل واحد نداریم.
اگر پایههای شما 2 یا 3 تیکه است باید مثل توضیحاتی که تو قسمت پایهها گفتیم ابتدا باید پایهها رو به هم وصل کنید. حالا بیاید یه بار دیگه این عکس رو ببنید:
اگر مکانیزم شما مثل اکثر منقلها شبیه مورد 6 بود فقط کافیه پایه ها رو داخل 3 تا سوراخ کناری بکنید و تمام.
مورد شماره 1 و 2 که اصلا نصب نداره فقط باید پایهها رو باز کنید.
مورد شماره 3 اتصال پایهها به حلقه به صورت پیچیه، چون حلقه رزوه داره.
مورد شماره 4 و 5 هم پایهها داخل هم میشن و آخر سرهم به حلقه مثل عکس پایین:
در ویدیو زیر بستن چند مدل منقل رو براتون انتخاب کردیم:
برای دیدن سایر سه پایه اجاق هیزمیهای خوب در دیجی کالا روی عکسهای زیر کلیک کنید: